Intracommunautaire levering verandert in uitvoer. Toepassing 0% btw-tarief als leverancier niet op de hoogte was?

Inleiding:

Een recente uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie verschaft duidelijkheid aan leveranciers met betrekking tot intracommunautaire leveringen en export.

Indien de leverancier met de afnemer een intracommunautaire levering is overeengekomen, maar de afnemer besluit de goederen naar een land buiten de EU te vervoeren in plaats van naar een andere lidstaat, kan alsnog het 0% btw-tarief worden toegepast. In dat geval geldt het 0% btw-tarief bestemd voor exporttransacties.

Wat speelde er?

Een Poolse fruithandel leverde appelen aan een afnemer die geregistreerd was in Letland (EU lidstaat). Op basis van de afspraak tussen de leverancier en de afnemer zouden de goederen naar een Litouwen (EU lidstaat) worden vervoerd. Ook in de vrachtbrieven was dit zo vastgelegd. Daarmee kwalificeert deze levering als een intracommunautaire levering, waarop het 0% btw-tarief van toepassing is. De afnemer, die verantwoordelijk was voor het vervoer, heeft de appelen echter vervoerd naar Belarus, niet zijnde een EU lidstaat.

Logischerwijs accepteerde de Poolse fiscus deze levering niet als intracommunautaire levering omdat de goederen simpelweg niet naar een andere lidstaat waren vervoerd. In een dergelijke situatie is alsnog het standaard btw-tarief van toepassing. In deze casus was het verlaagde Poolse btw-tarief van toepassing (5%, appels) en legde de Poolse fiscus een boete op van 30%.

Aangezien vaststond dat de goederen waren uitgevoerd naar Belarus, eiste de leverancier toepassing van het 0% btw-tarief en wel voor export. De Poolse fiscus accepteerde dit niet waardoor de zaak uiteindelijk bij het Hof van Justitie EU belandde.

Beslissing Hof van Justitie EU

Het Hof oordeelde dat het 0% btw-tarief voor uitvoer ook van toepassing is op leveringen die aanvankelijk als intracommunautair zijn aangegeven, maar waarbij de goederen feitelijk zijn uitgevoerd buiten de EU door of voor rekening van de afnemer. Daarbij is het niet relevant dat de uitvoer plaatsvond zonder medeweten van de leverancier. Beslissend is dat:

1. de macht om als eigenaar over de goederen te beschikken is overgedragen aan de afnemer
2. de goederen fysiek de EU hebben verlaten
3. er geen sprake is van fraude of misbruik

Het Hof benadrukte nogmaals dat het begrip "levering van goederen" objectief van aard is en niet afhankelijk is van de intentie of wetenschap van de leverancier. Zolang aan de materiële voorwaarden voor export is voldaan, namelijk eigendomsoverdracht en daadwerkelijke uitvoer, is het 0% btw-tarief voor uitvoer van toepassing. Formele tekortkomingen en het feit dat de leverancier zelf niet over de uitvoerdocumenten beschikte, maken hierin geen verschil. Dat is alleen anders indien er sprake is van fraude.

Wat betekent dit voor u? 

Het kan voorkomen dat u geen direct inzicht heeft in het daadwerkelijke vervoer van goederen en op basis van gemaakte afspraken met de afnemer ervan uitgaat dat de goederen naar een andere lidstaat worden vervoerd, terwijl deze in werkelijkheid worden uitgevoerd. In deze situatie is er geen sprake van een intracommunautair levering en is toepassing van het 0% btw-tarief niet aan de orde. De verantwoordelijkheid voor toepassing van het 0% btw-tarief ligt bij de leverancier. Indien deze situatie zich voordoet, wordt aan de leverancier een naheffingsaanslag opgelegd (21% of 9%), inclusief een boete.

De uitspraak van het Hof maakt duidelijk dat er toch gebruik kan worden gemaakt van het 0% btw-tarief voor export. Het is wel belangrijk om te benadrukken dat in de casus van de Poolse leverancier vaststond dat de goederen zijn uitgevoerd en dat er geen sprake was van fraude. In de praktijk doet zich regelmatig de situatie voor waarin u niet over een kopie van de uitvoerdocumenten beschikt en deze ook niet meer kunt verkrijgen. In dat geval biedt deze uitspraak van het Hof helaas geen uitkomst. Met andere woorden, voorzichtigheid blijft geboden.

Heeft u vragen over dit bericht of wilt u het onderwerp verder doorspreken, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen via info@vatpartners.com